Co to jest scoring kredytowy?

  • Lendtech
  • 26.06.2024

Scoring kredytowy to punktacja na podstawie której możesz dowiedzieć się, jak spłacałeś swoje wcześniejsze zobowiązania kredytowe. Ze scoringu kredytowego korzystają też banki w procesie analizy kredytowej. Zanim weźmiesz kredyt, dowiedz się więcej na temat scoring kredytowego.

 

Udzielenie kredytu, niezależnie od jego rodzaju i kwoty, wiąże się dla banku z ryzykiem, a konkretnie ryzykiem kredytowym. Według Komisji Nadzoru Finansowego ryzyko kredytowe to „ryzyko nieoczekiwanego niewykonania zobowiązania lub pogorszenia się zdolności kredytowej zagrażającej wykonaniu zobowiązania”. Przekładając tę definicję na prostszy język, można powiedzieć, że ryzyko kredytowe to zagrożenie dla banku, że klient, przestanie spłacać raty udzielonego mu przez bank kredytu.

Kiedy będziesz ubiegać się o udzielenie kredytu, to podczas analizy zdolności kredytowej bank sprawdzi m.in. wysokość Twoich dochodów i wydatków. Pozwala to ocenić, czy będziesz w stanie spłacać kredyt. Jednak w ten sposób bank nie dowie się, czy wcześniej brałeś inne kredyty i jak je spłacałeś. Takie informacje bank może uzyskać – rzecz jasna po uzyskaniu Twojej zgody – w bazie Biura Informacji Kredytowej (BIK). Potencjalny kredytodawca znajdzie w bazie BIK nie tylko informacje o spłacanych przez Ciebie aktualnie zobowiązaniach finansowych, ale także dowie się, jak wygląda Twoja ocena punktowa BIK (scoring kredytowy).

To może Cię zainteresować: Jak sprawdzić BIK?

Czym jest scoring kredytowy?

Scoring kredytowy to, najkrócej mówiąc, punktowa ocena wiarygodności kredytowej. Im więcej punktów liczy, tym większe jest prawdopodobieństwo, że spłacisz kredyt, jakiego udzieli Ci bank.

Scoring kredytowy BIK wynosi od 0 do 100 punktów i dzieli się na pięć kategorii:

  1. Niską – od 0 do 58 punktów.
  2. Umiarkowaną, która liczy od 59 do 68 punktów.
  3. Dobrą – między 69 a 73 punktami.
  4. Bardzo dobrą – od 74 do 79 punktów.
  5. Doskonałą – od 80 do 100 punktów.

Ocena punktowa BIK pomaga oszacować ryzyko, z jakim wiąże się udzielenie kredytu. Im więcej masz punktów, tym większe jest prawdopodobieństwo, że kredyty spłacisz w terminie.

W swoim raporcie BIK możesz samodzielnie sprawdzić swoją historię kredytową oraz które czynniki wpłynęły na podwyższenie lub obniżenie oceny punktowej. Dobra historia kredytowa zwykle oznacza też dobrą ocenę punktową w BIK.

Jak oblicza się scoring?

Ocena punktowa BIK (z. ang scoring) udostępniana w portalu BIK jest obliczana na podstawie historii kredytowej, którą do BIK przekazują banki i SKOK-i. Jest ona podsumowaniem historii kredytowej udostępnianej w Raporcie BIK. Na ocenę punktową można spojrzeć jak na historię kredytową w pigułce.

Ocena punktowa BIK obliczana jest dla osób, które spłacają co najmniej jeden kredyt od sześciu miesięcy, a do jej wyliczenia jest wykorzystywana starannie opracowana formuła matematyczna.

Jaki scoring jest dobry?

Najkrócej na tak postawione pytanie można odpowiedzieć: jak najwyższy. Wysokość scoringu jest uzależniona od czterech czynników:

  1. Terminowości, czyli tego, czy spłacasz swoje zobowiązania finansowe bez opóźnień (terminowość jest najważniejszym czynnikiem mającym wpływ na ocenę punktową).
  2. Korzystania, czyli tego, w jaki sposób korzystasz z kart kredytowych i kredytów konsumenckich (korzystanie w dużym stopniu wpływa na ocenę punktową).
  3. Wnioskowania, czyli tego, jak często w ostatnich dwunastu miesiącach składałeś wnioski o udzielenie kredytu (wnioskowanie w mniejszym stopniu wpływa na ocenę punktową).
  4. Doświadczenia, czyli tego, od jak dawna korzystasz z kredytów (doświadczenie w mniejszym stopniu wpływa na ocenę punktową).

Biuro Informacji Kredytowej podkreśla, że ocena punktowa BIK udostępniana w portalu BIK może pomóc klientom w spojrzeniu na własną historię kredytową tak, jak robią to kredytodawcy.

Jak sprawdzić scoring kredytowy?

Jeżeli chcesz sprawdzić swoją ocenę punktową BIK, wystarczy, że pobierzesz Raport BIK. Z niego dowiesz się, jak powinieneś interpretować liczbę punktów, jaka znajduje się na Twoim koncie. Znajdziesz w nim też informacje wyjaśniające, jakie elementy mają wpływ na wysokość Twojego scoringu kredytowego.

Czy banki korzystają ze scoringu BIK?

Oceniając zdolność kredytową, banki korzystają z własnych algorytmów. Oznacza to, że każdy z nich może zaproponować, osiągającemu takie same dochody klientowi, ubiegającemu się o udzielenie kredytu, inną kwotę finansowania. A czy banki w procesie analizy kredytowej posługują się oceną punktową BIK?

W Banku Pekao S.A. scoring BIK jest jednym z elementów wykorzystywanych w procesach kredytowych. Istnieje minimalny akceptowalny próg scoringu BIK, a więc poniżej określonej wartości minimum klient nie otrzyma kredytu. Bank Pekao S.A. dodaje też, że posiada własne modele oceny scoringowej.

Bank Pocztowy uwzględnia dane z BIK dotyczące zobowiązań klientów zarówno w procesie oceny zdolności kredytowej jak i w analizach wpływających na ocenę jakościową klientów wnioskujących o produkty kredytowe. Bank dodał też, że definiuje charakterystyki klientów w sposób adekwatny do przyjętej strategii oraz wynikających z niej polityk kredytowych. W związku z tym stosowanie własnej oceny może dawać lepsze wyniki w odniesieniu do specyfiki posiadanych portfeli kredytowych.

BOŚ Bank w modelu aplikacyjnym wykorzystuje scoring BIK jako jedną ze zmiennych (bank ma własną ocenę punktową klienta, scoring BIK jest w nim jedną ze zmiennych). Bank poinformował też, że obecnie nie stosuje cut-off (odcięcia) na samym scoringu BIK. Oznacza to, że nie istnieje minimalny poziom oceny punktowej BIK, poniżej którego wnioskodawca nie otrzyma kredytu.

Z informacji, jaką otrzymałem z Credit Agricole, wynika, że podczas oceny zdolności i wiarygodności kredytowej bank wykorzystuje różnorodne źródła danych, zgodnie z zaleceniami regulatorów. Scoring BIK może być jednym z wielu kryteriów oceny. Bank dodał też, że korzysta też z własnych modeli scoringowych, które są budowane na podstawie różnych danych, dla różnych grup klientów.

mBank nie wykorzystuje oceny punktowej pochodzącej z Biura Informacji Kredytowej. Bank liczy scoring samodzielnie, wykorzystując m.in. dane z raportu BIK. Bank dodał też, że zgodnie z ustawą prawo bankowe, zarówno do liczenia wiarygodności jak i zdolności kredytowej, wykorzystuje dane zawarte w raporcie BIK.W PKO BP warunkiem wydania pozytywnej decyzji kredytowej jest posiadanie zdolności kredytowej, której ocena oparta jest o wewnętrzne modele. Bank nie korzysta z karty scoringowej BIK.

Santander Bank Polska zarówno w ocenie zdolności kredytowej, jak i w ocenie scoringowej wykorzystuje informacje dostępne w raportach BIK. Wpływ na decyzję ma historia spłaty produktów jak i obecne zaangażowanie kredytowe.

Dla kredytów gotówkowych proponowanych przez Santander Consumer Bank scoring kredytowy BIK nie wpływa na ostateczną ocenę zdolności i wiarygodności kredytowej klientów, gdyż bank stosuje własną ocenę punktową klienta.

W VeloBanku scoring kredytowy BIK nie ma wpływu na ocenę zdolności kredytowej klienta. Ocena punktowa (scoring BIK) uwzględniana jest w ocenie wiarygodności (w tym terminowości) płatniczej klienta ubiegającego się o kredyt i jako jeden z elementów oceny klienta wpływa na ostateczną decyzję kredytową banku. Im wyższa jest ocena punktowa w BIK, tym większa jest wiarygodność klienta, a tym samym skłonność do udzielenia kredytu jest bardziej prawdopodobna przy uwzględnieniu pozostałych elementów oceny ryzyka. VeloBank ocenia klienta i transakcje na podstawie modeli ryzyka stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa. Ocena punktowa jest jednym z elementów wpływających na ostateczne podjęcie decyzji kredytowej.

Jak wynika z odpowiedzi, jakie przysłały banki, część z nich wykorzystuje scoring kredytowy BIK w procesie analizy kredytowej. Co prawda ta ocena punktowa nie ma bezpośredniego wpływu na decyzję kredytową, jaką podejmie bank, ale warto zadbać o to, żeby była możliwie jak najwyższa.

Przeczytaj też: W jakich bankach można założyć konto na selfie?

Maciej Kazimierski, TOTALMONEY.PL

Autor: Lendtech   |   Data publikacji: 26.06.2024

Najnowsze artykuły z kategorii